Kriegstüchtigkeit (gotowość do wojny)

Określenie użyte przez ministra obrony Borisa Pistoriusa (SPD) w październiku 2023 r. w programie telewizyjnym „Berlin direkt”: „Musimy być gotowi do wojny – musimy być w stanie się bronić i przygotować Bundeswehrę i społeczeństwo na tę wojnę”. Słowo Kriegstüchtigkeit wywołało w Niemczech żywą debatę polityczną: jego upowszechnienie jest dowodem odchodzenia od dotychczasowej kultury strategicznej opartej na unikaniu publicznych dyskusji o bezpieczeństwie oraz przygotowaniu społeczeństwa i państwa na stan zagrożenia lub wojny. Choć zostało ono upowszechnione przez ministra z SPD, który wielokrotnie je powtarzał, sama partia nie jest zgodna w kwestii jego stosowania: lewicowe skrzydło obawia się, że wykorzystywanie takiego języka może prowadzić do eskalacji napięć z Moskwą, osłabienia roli dyplomacji, a nawet postrzegania SPD jako ugrupowania dążącego do wojny (Kriegstreiber, pol. podżegacz wojenny) i wejścia RFN i NATO w bezpośrednią konfrontację z Rosją (Kriegspartei, pol. strona konfliktu). Na więcej zrozumienia argumenty Pistoriusa mogą liczyć po stronie Zielonych oraz chadeków.

Do pełnej gotowości RFN do wojny droga daleka, ale w tym procesie warto zwrócić uwagę na cztery elementy/wydarzenia. Pierwszy to wzrost wydatków na zbrojenia głównie dzięki specjalnemu funduszowi dla Bundeswehry ustanowionemu po rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 r., a następnie za sprawą wyłączenia finansowania wydatków na szeroko pojętą obronność przekraczających 1% PKB z obszaru działania tzw. hamulca długu (zob. hasło Schuldenbremse) w kwietniu 2025 r. Drugi to debata nad „modernizacją służby wojskowej”. W 2011 r. rząd Angeli Merkel zdecydował o zawieszeniu poboru do służby zasadniczej. W 2025 r. Bundeswehra liczyła ok. 181 tys. żołnierzy. Trzecim wydarzeniem było opublikowanie pierwszej w historii RFN narodowej strategii bezpieczeństwa w czerwcu 2023 r. Czwarty element to Plan Operacyjny Niemcy (Operationsplan Deutschland), którego pierwszy projekt ukończono na początku 2024 r. Celem tego tajnego dokumentu jest przygotowanie RFN na efektywne rozmieszczenie wojsk NATO na jej terytorium i skoordynowanie współpracy między wojskiem a szeroko pojętą sferą cywilną. (LG)

Zob. Wojna na Ukrainie: konsekwencje dla Bundeswehry i niemieckiej polityki w NATO